اعاده ی معدوم

 

اگراعاده ی معدوم محال است پس رستاخیزی وجود ندارد!

منشا چنین استنباطی در واقع همان شبهه ای است که در فلسفه به نام محال بودن اعاده ی معدوم مطرح است میباشد

بـرخـى گمان کرده اند که چون جسم انسان پس از مردن نابود مى شود، بازگشت آن درقیامت از قـبـیـل اعـاده مـعـدوم اسـت و طرفی در فـلسـفـه و عـلوم عـقـلى محال بودن اعاده معدوم ثابت شده است .

در پاسخ باید گفت:هیچ ذرّه اى در دنیا از میان نمى رود، بلکه از صورتى به صـورتـى دیـگـر و از شـکـلى بـه شـکلى دیگر درمى آید. دانشمندان بزرگى ، چون لاوازیه ، ثـابـت کـرده انـد کـه هرگاه جسمى آتش بگیرد و بسوزد، چنین نیست که نابود شود، بلکه به صـورت هـایـى دیگشر، مانند خاکستر و دود تبدیل مى شود. از سوى دیگر برخى شیمیدان ها به ایـن نتیجه رسیده اند که مادّه نیز مى میرد و تبدیل به انرژى مى شود، ولى ثابت شده است که مـادّه و انـرژى ، دو صـورت مـخـتـلف از چـیـزى واحـد هـسـتـنـد.

نـتـیـجـه ایـن کـه ، طـبـق اصل بقاى مادّه و انرژى ، بدن آدمى پس از مرگ ، مانند دیگر اجسام ، تنها حالت ترکیبى خود را از دسـت مـى دهـد و به عناصر نخستین ، تبدیل مى شود، نه آن که از میان برود؛ یعنى همان طور کـه فـنـا و نـیـسـتـى اجـسـام ، بـه مـعـناى تبدیل و تبدّل صورت ها است ، نه نابود شدن موادّ و عـنـاصـر، پـراکنده شدن اجزاى بدن انسان نیز به معناى نابودى ذرّات بدن نیست ، بلکه تنها به معناى به هم خوردن صورت ترکیبى آنها است و خداوند توانا از همان ذرّات پراکنده ، بارى دیگر بدن انسان را مى سازد و به شکل نخستین درمى آورد.

بـدنـى کـه در قـیـامـت بـازمـى گـردد، از جـهـت مـواد، عـیـن بـدن دنـیـوى اسـت ، امـّا از جـهـت شـکـل و صـورت مانند آن نیست ؛ زیرا به هر حال ، ترکیب نخستین معدوم مى شود و اعاده عین معدوم محال است .

حـضـرت صـادق (ع ) دربـاره آیـه "کـُلَّمـا نـَضَجَتْ جُلُودُهُمْ..."«هرگاه پوست هاى آنان پخته شود، پوست هایى دیگر بر جایشان مى نهیم تا عذاب را بچشند» در جواب ابن ابى العوجا که مـى پـرسـد: «گـنـاه پـوسـت جـدید چیست ؟» مى فرماید:« این پوست همان پوست نـخـسـتین است (به اعتبارى ) و غیر آن است (به اعتبارى دیگر)همچنین مى فرماید: «آیا دیدى مردى خشتى را بکوبد و سپس در قالب خـودش بـریـزد، ایـن خـشـت جـدیـد هـمـان خـشـت اوّلى اسـت (از جـهـت مـوادّش ) و غـیر آن است(از جهت شـکـل و صـورت ) بـنـابـرایـن ، بـدن مـعـدوم نـمـى شـود تـا بـگـویـیـم بازگرداندنش محال است .