چرا تشیع؟

کدام دین ؟ کدام مذهب؟

پرسش اینست که با وجود فرقه ها و مذاهب گوناگون در جهان اسلام چه باید کرد؟

آیا میتوان به حقانیت مساوی و مطلق هر یک از مذاهب موجود فتوا داد یادر این میان مهتر وکهتری وجود دارد وصراط مستقیم هدایت تنها یکی از نحله های موجود است ودیگر مذاهب در رتبه فروتری قرار دارد؟

در این صورت راه راست کدام است وچگونه میتوان آن را در میان راه ها و مسالک گوناگون باز شناخت؟

ملاک مسلمانی:

شاخص و ملاک اصلی مسلمان بودن وشرط رستگاری امت ختمیه از نظر قران مجید عبارت است از:ایمان به خداورسول وهرآنچه بر پیامبر نازل شده است،همراه با پیروی بی قید وشرط از فرامین ودستورات خدا وپیامبر.

این مسأله به اشکال مختلف در قران مجید مورد تأکید قرار گرفته است.پاره ای از آیات قران در این باره عبارتست از:

1.لزوم پیروی از خدا و پیامبر

((یا اَیّها الّذین آمنوا اطیعوا اللّه و اطیعوا الرّسول واولی الامر منکم ))

«ای مومنان خدا و پیامبر و اولو الامر از میان خود را فرمان برید »

((ما آتاکم الرّسول فخذوه و ما نهاکم عنه وفانتهوا))

«آنچه را که پیامبر به شما عرضه کرد برگیرید و آنچه را نهی کرد فرو گذارید »

2.مرجعیت نهایی خدا و پیامبر

((فاِن تنازعتم فی شی ءِ فردّوه اِلی اللّه و الرّسول))

 «پس اگر در چیزی اختلاف کردید آن را به خدا و پیامبر عرضه کنید »

3.اطاعت از پیامبر مساوی با اطاعت از خدا

 ((من یطع ِالرّسول فقد أطاع اللّه ))

«هر کس پیامبر را اطاعت کند همانا خدا را فرمان برده است »

4.بنیاد وحیانی سخن پیامبر

((وما ینطق عن الهوی .إن هوَإلا وحی یوحی ))

«و او (پیامبر)از خود سخن نمیگوید ،آنچه میگوید همه وحی است که به او فرو فرستاده شده است »

اطلاق آیات یاد شده و همسنگ بودن اطاعت خدا و پیامبر ،بعلاوه خاتمیت آیین آن حضرت ،هر یک به تنهایی دلالت بر جاودانگی  و همیشگی بودن لزوم اطاعت از پیامبر دارد . بنابراین همانگونه که مسلمانان در زمان حیات پیامبر (ص) موظف به پیروی از فرامین ایشان بوده اند ،پس از رحلت آن حضرت نیز باید مسیر خود را دقیقا بر اساس آنچه ایشان ترسیم نموده تنظیم کنند.

5.لزوم شناخت اولی الامر 

در بحث اطاعت از خدا و رسول مسأله اولی الامر هم مطرح شد حال باید دید که اولی الامر کیست ؟و چگونه میتوان آن را شناخت؟بویژه که اطاعت از اولی الامر همسنگ با اطاعت از خدا و رسول میباشد و قطعا باید کسی باشد که پیروی از او هیچ تفاوتی با پیروی از خدا و رسول نداشته باشد و تضمین کننده سعادت و رستگاری امت باشد از طرفی خدا و رسول به صورت مصداقی و معین شناخته شده اند ولی اولی الامر بصورت کلی آمده است .از این رو شناخت ویژگیها و شرایط اساسی و مصادیق عینی اولی الامر نیاز به بررسی دقیق  و مستندات قوی دارد . دلایل قطعی قران و سنت قطعی پیامبر (ص) منابع اصلی شناخت اولی الامر میباشد

افتراق امت

امت اسلامی پس از رحلت پیامبر (ص)به علل مختلفی به گروههاو فرقه های مختلفی تقسیم شد نخستین تقسیم به دو گروه شیعه و سنی است .تشیع یا مکتب اهل بیت به دلیل توصیه های مکرر پیامبر (ص)پس رحلت آن حضرت در کنار قران و سنت پیامبر بر افضلیت ،علمیت و عصمت اهل بیت و لزوم تبعیت از آنها تاکید می ورزد  . از نظر شیعه امامت امت پس از پیامبر بر عهده امامان معصوم است که همگی از اهل بیت پیامبر اند و به وسیله ی نص به امت معرفی شده اند ،اولین انان حضرت علی (ع) و آخرین آنان حضرت مهدی است که به اعتقاد همه مسلمانان منجی نهایی بشر است .

در مقابل تسنن و به تعبیری مکتب خلفا هر گونه وابستگی امامت به نص و نیز شرط بودن عصمت در آن را انکار نموده و امامت را امری زمینی و نامشروط میدانند .در نظر آنان سیره ی خلفای راشدین و عمل اصحاب را تا حدودی  همسنگ سیره ی معصومین می انگارند و پس پیامبر و قران بر سیره ی خلفا تاکید می ورزند بنابراین تفاوت این دو منحصرا در رهبری سیاسی نیست بلکه حجت و مرجع معتبر دینی از وجوه اساسی تمایز آنها است.

حال ایا حقانیت فرقه های مختلف در درون یک دین قابل قبول است یا خیر؟

آنچه به حکم خرد و نصوص دینی میتوان گفت این است که مذاهب و فرق گوناگون اسلامی در اصول مشرکشان همه بر حقند اما در وجوه اختلافی نمیتوان همه را حق انگاشت چرا که چنین چیزی به تناقض و نسبیت حقیقت می انجامد . در   مَثَل استناد امامت به نص و شرط بودن عصمت در آن یا درست است یا نادرست اگر درست است حق با آن و در غیر اینصورت حق با مخالفان آن است (در روایات متعددی که  فرق مختلف اسلامی ازپیامبر (ص) نقل کرده اند که امت به بیش از هفتاد فرقه تقسیم میشود و تنها یکی برحق است)

 سنجه های حقانیت مذهب(سنجه های خرد پذیری)

1.اصالت و قوت استنادپذیری به منابع اولیه دینی

2.صیانت پذیری حداکثری :یعنی دارا بودن عوامل و سازوکارهایی که بیشترین توانایی را در جهت حفظ خلوص و سلامت دینی و بازداری از انحرافات ، بویژه در خطوط اساسی دین فراهم آورد ،از جمله ی این عوامل وجود پیشوایان و راهنمایانی که در علم و عمل تجسم اعلای دین و جلوه حقایق آن باشند

3عدم ابتلا به تناقض و تعارض درونی

4.عقلانیت ، اعتدال ،جامع نگری و دوری از تعصب ها و افراط وتفریط های دین سوز و خرد ستیز

5.استقبال از پرسش های بشر از دین و توان پاسخگویی هر چه بهتر و بیشتربه مسایل پیچیده و غامض دینی و مذهبی.

همچنین پیامبر اعظم درطول زمان حیات خود نسبت به آینده ی امت و چگونگی استمرار حیات دینی آن اهتمام ورزیده و راهبرد هایی ارائه فرموده است از جمله :

«راهرد پیروی از ثقلین»،« گرانبها بودن اهل بیت »که پیامبر مردم را به پیروی از آن دو فراخوانده است  که تاکید بر ازوم پیروی و انفکاک ناپذیری آن دو دلیل اشکاری بر عصمت اهل بیت است

امتیازات تشیع :

1.اصالت در خاستگاه

2.قوت استناد پذیری

3.مصونیت پذیری حداکثری

4.جامعیت و اجتهاد

5.عقلانیت

6.اندیشه سیاسی مضبوط

7.معنویت و عرفان

(شاکرین –حمیدرضا-چرا دین ،چرااسلام،چراتشیع )